- İhsaniye Mh. Sultan Cem Cd. No: 33/201 Konya/Türkiye
-
İhsaniye Mh. Sultan Cem Cd. No: 33/201
Konya/Türkiye
Filmlerde sıkça gördüğümüz bir sahne vardır. Çaresiz bir karakter, acı dolu geçmişinden kurtulmak için bir hipnoterapiste gider. Koltuğa oturur, gözlerini kapatır. Terapistin sakin sesiyle derin bir transa dalar. Seans bittiğinde ise o kötü anılar sihirli bir şekilde silinmiştir. Peki, bu senaryo gerçek hayatta ne kadar karşılık buluyor? Hipnoz, gerçekten de zihnimizdeki anıları bir bilgisayar dosyasını siler gibi ortadan kaldırabilir mi? Bu soru, zihin ve hafıza üzerine kafa yoran pek çok kişinin merakını cezbeder. Gerçek, kurgudan biraz daha farklı katmanlar barındırır. Hipnozun gücü, anıları yok etmekten ziyade onlarla kurduğumuz ilişkiyi yeniden şekillendirmekte yatar.
Hipnozu anlamak, onun hafıza üzerindeki etkilerini kavramanın ilk adımıdır. Yaygın kanının aksine, hipnoz bir uyku durumu değildir. Kişi hipnoz altındayken bilincini kaybetmez. Aksine, dikkatin son derece yoğunlaştığı, farkındalığın arttığı özel bir zihin durumuna geçer. Bu durumu, çok sevdiğiniz bir kitabı okurken veya sürükleyici bir film izlerken etrafınızdaki dünyadan koptuğunuz anlara benzetebilirsiniz. Dış uyaranlara karşı daha kapalı, içsel dünyaya ise daha açık hale gelirsiniz.
Hipnotik trans hali, zihnin eleştirel filtresinin bir süreliğine kenara çekildiği bir pencere yaratır. Normalde bilinçli zihnimiz, gelen bilgileri sürekli tartar, sorgular, yargılar. Hipnoz sırasında bu eleştirel ses kısılır. Bilinçaltı, yani duyguların, alışkanlıkların, derin inançların ve anıların depolandığı alan, telkinlere karşı çok daha alıcı bir duruma gelir. Bu alıcılık, terapötik değişimin kapısını aralar. Terapist, bu durumu kişiyi güçlendirmek, olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmek veya hedeflenen davranışları pekiştirmek için bir fırsat olarak görür.
Anıların silinip silinemeyeceğini anlamak için önce hafızanın nasıl çalıştığını bilmek gerekir. Hafıza, tek bir yerde duran bir kaset değildir. Beynin farklı bölgelerine dağılmış milyarlarca sinir hücresi (nöron) arasındaki karmaşık bağlantı ağlarıdır. Bir anı, bu ağların belirli bir düzende ateşlenmesiyle ortaya çıkar.
Yaşadığımız bir deneyim, önce duyusal organlarımızla alınır. Sonrasında beynin hipokampüs gibi bölgelerinde işlenerek kodlanır. Bu kodlama, bilginin uzun süreli belleğe aktarılmaya uygun bir formata dönüştürülmesidir. Başarılı bir şekilde kodlanan bilgi, beynin korteks adı verilen dış katmanındaki ilgili bölgelerde depolanır. Örneğin, bir çiçeğin kokusu koku merkeziyle, görüntüsü görsel korteksle ilişkilendirilir. Anı, bu parçaların bir araya gelmiş bütünüdür.
Unutmak, çoğu zaman bir kusur gibi görülse de aslında sağlıklı bir zihin için zorunludur. Beynimiz, gereksiz bilgileri temizleyerek yeni bilgilere yer açar. Anılar zamanla solar, detaylarını yitirir. Bazen yeni öğrenilen bilgiler, eski anıların hatırlanmasını zorlaştırır. Bu doğal süreçler, beynin verimli çalışmasını sağlar. Travmatik anılar ise bu doğal unutma sürecine direnebilir. Güçlü duygusal yükleri sebebiyle beyinde çok daha derin izler bırakırlar.
Hipnozun anıları bir anda yok etme gücü yoktur. Beyindeki nöral bağlantıları fiziksel olarak ortadan kaldıramaz. Eğer öyle olsaydı, bir anıyla bağlantılı diğer sayısız anı ve bilgi de zarar görebilirdi. Bu durum, bir kütüphaneden tek bir kitabı yakmak isterken tüm rafı ateşe vermeye benzerdi. Hipnozun yaptığı şey çok daha incelikli bir işlemdir.
Hipnozun asıl gücü, anının kendisini değil, ona eşlik eden duygusal ve fiziksel tepkileri değiştirmektir. Örneğin, bir trafik kazası geçirmiş birini düşünelim. Kaza anının görüntüsü zihnindedir. Bu görüntüye kalp çarpıntısı, terleme, korku gibi yoğun duygular eşlik eder. Hipnoterapi seansında kişi, terapistin rehberliğinde o anıya güvenli bir ortamda yeniden döner. Bu kez, trans halinin getirdiği derin gevşeme sayesinde panik tepkileri ortaya çıkmaz. Kişi, anıyı bir gözlemci gibi, duygusal yükünden arındırılmış bir şekilde izleyebilir. Terapist anıyı yeniden çerçeveleyecek telkinler verir. Kişi, kendini artık bir kurban olarak değil, o zorlu anı atlatmış güçlü bir birey olarak görmeye başlayabilir. Anı silinmez, fakat zehri akıtılmış olur.
Geçmişteki bir olay, bugünkü hayatımızı olumsuz etkiliyorsa bunun sebebi genellikle olayın kendisinden çok, ona yüklediğimiz anlamdır. Hipnoz, bu anlamı değiştirmek için etkili bir araçtır. Geçmişte yaşanan bir eleştiri yüzünden sürekli yetersizlik hisseden bir kişi, hipnoz altında o anıyı yeniden ziyaret edebilir. Bu defa, o eleştirinin aslında karşıdaki kişinin kendi güvensizliklerinden kaynaklandığını fark edebilir. Bu yeni bakış açısı, yetersizlik hissinin temelini sarsar. Anı hala oradadır, fakat artık kişiyi sabote eden bir güç olmaktan çıkar.
Bazı durumlarda terapist, seans sırasında yaşananların seans sonrasında hatırlanmaması yönünde bir telkin verebilir. Buna “hipnotik amnezi” denir. Bu, genellikle kişinin seansta yüzleştiği zorlayıcı materyali bilinçli zihninde tekrar tekrar işlemesini önlemek için yapılır. Bu durum, kalıcı bir silme işlemi değildir. Anı, bilinçaltında durur. Genellikle bir süre sonra kendiliğinden veya terapistin belirlediği bir işaretle hatırlanır. Dolayısıyla, bu durum anının yok edildiği anlamına gelmez, sadece bilinçli farkındalığa erişiminin geçici olarak engellendiği manasına gelir.
Hipnozun en güçlü olduğu alanlardan biri travma terapisidir. Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) yaşayan bireyler için anılar, sürekli yeniden yaşanan bir kabus gibidir. Hipnoz, bu döngüyü kırmak için güvenli bir yol sunar.
TSSB yaşayan bir kişi, travmatik anıyı tetikleyen bir durumla karşılaştığında bedeni ve zihni o anı yeniden yaşıyormuş gibi tepki verir. Bu, yoğun bir savaş ya da kaç tepkisidir. Hipnozun sağladığı derin gevşeme hali, bu otomatik alarm sistemini devre dışı bırakır. Kişi, sinir sistemi sakin bir durumdayken anıyla yüzleşme fırsatı bulur. Bu, beynin anıyı yeniden işlemesi, onu tehlikeli bir “şimdi” anısı olmaktan çıkarıp, ait olduğu yere, yani “geçmişe” yerleştirmesi için bir şanstır.
Terapist, hipnoz altındaki kişiyi, anının farklı yönlerini görmesi için yönlendirir. Belki de o zor anda gösterdiği bir gücü, bir dayanıklılığı fark etmesini sağlar. Anının içindeki pasif kurban rolünden çıkıp, hayatta kalmayı başaran aktif bir kahramana dönüşmesine yardımcı olur. Bu süreç, kişinin kendine olan saygısını ve kontrol hissini geri kazanmasını sağlar. Anı, artık bir utanç veya korku kaynağı değil, üstesinden gelinmiş bir zorluk olarak yeniden kodlanır.
Madalyonun bir de diğer yüzü vardır. Hipnoz unutmayı sağlamadığı gibi, bazen unutulmuş detayların hatırlanmasına da yardımcı olabilir. Bu duruma “hipermnezi” yani aşırı hatırlama denir. Özellikle adli vakalarda, tanıkların olay anına dair unuttukları detayları (bir arabanın plakası, bir kişinin yüzü gibi) hatırlamaları için hipnoza başvurulduğu görülür. Fakat bu yöntemin güvenilirliği tartışmalıdır. Çünkü hipnoz altındaki zihin, telkinlere açık olduğu kadar hayal gücüne de açıktır. Kişi, hatırlayamadığı boşlukları farkında olmadan kendi zihninde ürettiği sahte detaylarla doldurabilir. Bu nedenle, hipnozla elde edilen bilgilerin her zaman dikkatle ve şüpheyle değerlendirilmesi gerekir.
Web sitemizde bulunan tüm yazı, resim ve diğer tüm içerikler, sitemize giriş yapan ziyaretçilerin bilgilendirilmesi amacı ile oluşturulmuştur. Hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerine geçmez. Ziyaretçilerimizin herhangi bir problem ile karşılaştıklarında gecikmeden bir hekime başvurmaları gerekmektedir.
© 2025 Hipnozlatedaviterapi.com Tasarım & SEO: Furkan Reklam Ajansı
